«Нам патрэбны новыя мадэлі
лічбавай кааперацыі для развіцця ў ЕАЭС сумесных ланцужкоў па стварэнні
дабаўленага кошту, крос-галіновых лічбавых экасістэм і сінхранізацыі працэсаў
лічбавання бізнесу і дзяржаўных органаў праз сумесныя праекты. Наша задача ў рамках
канферэнцыі – выпрацаваць і прапанаваць такую мадэль», – падкрэсліла міністр па ўнутраных рынках,
інфарматызацыі і інфармацыйна-камунікацыйных тэхналогіях Еўразійскай
эканамічнай камісіі (ЕЭК) Карынэ Мінасян, выступаючы на панэльнай сесіі «Рэалізацыя
лічбавага парадка ЕАЭС праз сумесныя лічбавыя праекты», арганізаванай ЕЭК.
Мерапрыемства прайшло ў рамках канферэнцыі «Лічбавая індустрыя прамысловай Расіі»
ў Іннаполісе (Расія). У панэльнай сесіі ўдзельнічалі міністры Камісіі: Карынэ
Мінасян, Вераніка Нікішына і Сяргей Сідорскі.
Першая частка дыскусіі была прысвечана развіццю лічбавай прамысловай
кааперацыі і сумесным лічбавым праектам на прасторы ЕАЭС, у тым ліку праз
стварэнне лічбавых платформаў і экасістэм. Як адзначыў міністр па прамысловасці
і аграпрамысловым комплексе ЕЭК Сяргей Сідорскі, «стварэнне такіх лічбавых прамысловых платформаў адкрывае магчымасці
для развіцця і павелічэння аб'ёмаў прамысловай кааперацыі, узаемных паставак і
інвестыцый».
Другая частка дыскусіі была прысвечана развіццю электроннага гандлю на
прасторы ЕАЭС. «Пераход гандлю ў лічбавую
плоскасць – рэальнасць, якая фарміруецца тут і цяпер. Неабходна, каб гэты
працэс адбываўся па максімальна ўніфікаваных у рамках Саюза і адпаведных
агульным міжнародным стандартам правілах», – лічыць міністр па гандлі ЕЭК
Вераніка Нікішына.
У рамках трэцяй часткі дыскусіі, прадстаўнікі расійскага бізнесу і
дзяржаўных органаў прапанавалі шэраг праектаў, магчымых для рэалізацыі ў ЕАЭС.
Мадэратар мерапрыемства, кіраўнік праекта ЕЭК па лічбавай трансфармацыі
Аляксандр Пятроў пры абмеркаванні тэмы з прадстаўнікамі бізнесу і экспертамі
адзначыў, што сёння паралельна існуюць сумесныя праекты з устоянымі мадэлямі і
працэсамі, хуткарослыя нішавыя і інфраструктурныя лічбавыя платформенныя
праекты, а таксама двух- і трохбаковыя трансгранічныя кааперацыйныя праекты.
Важна зразумець, як іх «увязаць».
Намеснік дырэктара Фонду развіцця прамысловасці Уладзімір Распопаў,
намеснік старшыні праўлення АТ «Нацыянальнае Агенцтва па развіцці мясцовага зместу
NADLoC Дзмітрый Вусаў, і генеральны дырэктар Беларускага фонду фінансавай
падтрымкі прадпрымальнікаў Пётр Арушаньянц абмеркавалі мадэль лічбавай
кааперацыі з пазіцыі развіцця праекта па стварэнні еўразійскай сеткі
прамысловай кааперацыі і субкантрактацыі і трансферу тэхналогій. Яны
прадставілі еўразійскі кансорцыум, у які ўваходзяць таксама Агенцтва
тэхналагічнага развіцця (Расія), Казанскі інавацыйны тэрытарыяльна-вытворчы
кластар (Расія), Электронная гандлёвая пляцоўка Групы «Газпромбанка» (Расія),
Беларускі фонд фінансавай падтрымкі прадпрымальнікаў, Міністэрства эканомікі
Рэспублікі Беларусь, Міністэрства эканамічнага развіцця і інвестыцый Рэспублікі
Арменія.
Уладзімір Распопаў адзначыў: «Два
складнікі павінны сысціся ў платформе: патрэба заказчыка атрымаць рэсурс з
прапановай, якая максімальна верыфіцыруецца, і з боку вытворцы – наяўнасць
максімальна поўнага і разнастайнага попыту. Патрэбен не адміністрацыйная, а жывая
бізнес-цікавасць да развіцця кааперацыі і кансалідацыі пакуль разнастайных
прамысловых сэрвісаў на прасторы ЕАЭС».
Дзмітрый Вусаў і Пётр Арушаньянц паведамілі, што ў праект ужо ўключылася
некалькі тысяч прадпрыемстваў з краін Саюза.
Іншым сумесным праектам, які ўжо рэалізуецца ў ЕАЭС, з'яўляецца лічбавы
нагляд за таварамі. Па ім рыхтуюцца да запуску пілотныя праекты. Лічбавая
платформа, якая тут практуецца, безумоўна, будзе запатрабавана ў прамысловай
кааперацыі. Абодва праекты павінны абапірацца на адны і тыя ж эталонныя мадэлі
дадзеных і базавыя рэсурсы. Мяркуецца, што праект лічбавага нагляду дазволіць
ствараць еўразійскія лічбавыя рэсурсы аб таварах, якія змяшчаюць лічбавы вобраз
тавару, інфармацыю аб яго жыццёвым цыкле, аптымізаваць працу платформаў
дзяржзакупак, узмацніць барацьбу з нядобрасумленнымі вытворцамі і прадаўцамі, а
таксама павысіць давер спажыўцоў да прадукцыі.
«Сёння інфармацыйная сістэма
нагляду за маркіраванымі таварамі з'яўляецца найбольш эфектыўным механізмам
фарміравання прасторы даверу ў Саюзе. Агульная накіраванасць сістэмы, якая
ствараецца, – экстрапаляцыя на розныя таварныя групы, не ствараючы паралельных
інфармацыйных сістэм. Аднак фарміраванне такой універсальнай інфармацыйнай
платформы магчыма толькі ў выніку паспяховай сумеснай працы ЕЭК, дзяржаўных
органаў і прадстаўнікоў бізнес-супольнасцяў дзяржаў Саюза», – заявіла Вераніка Нікішына.
У якасці базавага элемента для інтэграцыі платформаў, як адзначылі
ўдзельнікі дыскусіі, не хапае прызнання ў ЕАЭС электроннага лічбавага подпісу. Патрэбны
таксама сумесныя падыходы да рэгулявання абароту дадзеных.
Яшчэ адна мадэль лічбавай кааперацыі звязана з пабудовай лічбавых экасістэм
у асобных сегментах рынку, якія дазваляюць аб'ядноўваць сэрвісы розных кампаній
вакол вытворчых і збытавых ланцужкоў. Звязак са сферай транспарту і праектам па
стварэнні лічбавых транспартных калідораў прадставіў генеральны дырэктар ТАА
«Каркоін» Іван Пекшаў, паказаўшы магчымасць стварэння і інтэграцыі платформы
скразнога тэхнічнага абслугоўвання і рамонту ўсіх тыпаў транспарту ў ЕАЭС.
Для абмеркавання міжнароднага аспекту лічбавай кааперацыі і магчымасцяў
інтэграцыі платформаў кааперацыі ўнутры Саюза з платформамі для ўзаемадзеяння з
трэцімі краінамі да дыскусіі спецыяльна быў запрошаны прадстаўнік
Расійска-сінгапурскага дзелавога савета Сяргей Пронін. Ён паказаў мадэль выхаду
прадпрымальнікаў з краін ЕАЭС на новыя рынкі праз сэрвісы знешнеэканамічнай
дзейнасці В2В платформы «RSTrade». Прадстаўленая платформа прызначана для
прасоўвання высокатэхналагічнага экспарту і ўжо інтэгруецца з падобнымі
платформамі Сінгапура, КНР, Інданэзіі, Індыі, Новай Зеландыі і Малайзіі.
Інфраструктуру лічбавай платформы прэзентаваў прадстаўнік «Інтэгра-С»
Андрэй Любіцкі.
«Лічбавая кааперацыя – гэта не
толькі В2В-узаемадзеянне, гэта таксама дыялог паміж дзяржавай і бізнесам», – адзначыў генеральны дырэктар фонду «Лічбавыя платформы»
Уладзімір Румянцаў. Ён пазначыў перспектыўны напрамак па забеспячэнні лічбавага
комплаенса і пераходу на алгарытмічнае рэгуляванне, што дазволіць наладзіць
супастаўную па логіцы і ўзроўню тэхналагічнага развіцця дзейнасць рэгулятараў, лічбавых
платформаў і экасістэм.
Вынікам першай частцы дыскусіі стала выснова, што нельга выкарыстоўваць
толькі ўстояныя мадэлі і працэсы, неабходна будаваць адкрытую і шматслаёвую
кааперацыю.
Другая частка дыскусіі ў рамках экспертнай пляцоўкі «Развіццё электроннага
гандлю на прасторы ЕАЭС: перспектывы супрацоўніцтва, перавагі для бізнесу»
стала працягам ключавой тэмы. Яе ўдзельнікі абмеркавалі мадэль фарміравання
базавых рэсурсаў аб вытворцах і таварах (прадукцыі) з улікам кааперацыі
электронных гандлёвых пляцовак.
Зараз глабальныя лічбавыя кампаніі, напрыклад ЗША ці Кітая, фарміруюць свае
экасістэмы вакол трансгранічнага гандлю і стварэння маркетплейса для вытворцаў
і спажыўцоў, у тым ліку малыя і сярэднія прадпрыемствы, у глабальным маштабе,
адначасова прасоўваючы інтарэсы кампаній месца свайго пастаяннага
месцазнаходжання. Канкурэнтная перавага агульных рынкаў ЕАЭС пры такім
раскладзе можа быць не задзейнічана.
У рамках рэалізацыі гандлёвай палітыкі Камісія надае важнае значэнне
развіццю электроннай гандлю. Яна ўключае ў сябе адпаведныя палажэнні ў
гандлёвыя пагадненні з трэцімі краінамі. Такія нормы ёсць, у прыватнасці, у
гандлёвых пагадненнях з Кітаем і В'етнамам.
Удзельнікі дыскусіі разгледзелі таксама дзве ключавыя мадэлі стварэння
адзінай экасістэмы гандлю ў рамках ЕАЭС, якая дазволіла б вырашаць задачы
пабудовы ўласнага канкурэнтаздольнага гандлёвага асяроддзя для бізнесу і магла
б на раўнапраўных пачатках інтэгравацца ў глабальныя гандлёвыя экасістэмы.
«Неабходна будзе не толькі
выбраць фармат узаемадзеяння пляцовак паміж сабой і з Камісіяй, але і
забяспечыць прасоўванне электронных пляцовак праз інструменты пагадненняў Саюза
з трэцімі краінамі. А таксама ўзяць пад кантроль тыя аб'ектыўныя рызыкі, якія
існуюць, напрыклад, забяспечыць дакладнасць размешчанай інфармацыі», – заявіла Вераніка Нікішына.
Першая мадэль ствараецца праз інтэграцыю існуючых электронных пляцовак,
якія выкарыстоўваюць лічбавыя рэсурсы, якія фарміруюцца ў ЕЭК і прадстаўляюцца
ў адкрытым доступе. Прыкладам такой мадэлі стала пілотная ініцыятыва па
інтэграцыі электронных гандлёвых пляцовак Кыргызстана, Казахстана і Расіі. Гэты
праект прадставілі Турат Булембаеў з Qoovee, Сардор Мухамедаліеў з ZOODEL і
Ганна Несцерава з «Глобал Рус Трэйд». Гэтая кааперацыя запатрабавана на
міжнародных рынках, бо ў кожнай з гэтых кампаній фарміруецца маштабная
міжнародная сетка, у тым ліку, у перспектыўным рэгіёне Паўднёва-Усходняй Азіі.
Другая мадэль дазваляе стандартаваць пляцоўкі і выпрацаваць меры па
прыцягненні бізнесу на гэтыя пляцоўкі.
Дыскусія не дала канчатковага адказу на пытанне, якая з мадэляў лепш. Яе
ўдзельнікі прыйшлі да высновы аб тым, што неабходна стымуляваць бізнес да
развіцця электроннага гандлю, развіваць сэрвісы электроннай камерцыі,
інтэграваныя з міжнароднымі стандартамі.
Акрамя таго, як адзначыла навуковы супрацоўнік Расійскага цэнтра
кампетэнцый і аналізу стандартаў АЭСР РАНГіДзС Аляксандра Коваль, важным напрамкам
працы па падтрымцы электронных гандлёвых пляцовак і электроннай камерцыі ў ЕАЭС
для іх развіцця з'яўляецца ўстараненне рэгуляторных бар'ераў, сярод якіх –
адміністраванне пляцовак, валютныя абмежаванні і інш.
Магчымасці развіцця электронных пляцовак на аснове дадзеных і кіравання
прагнозамі стану рынку прадэманстраваў выканаўчы дырэктар Асацыяцыі электронных
гандлёвых пляцовак Ілія Дзімітраў.
Сесіі першага дня канферэнцыі дазволілі сфарміраваць высновы аб магчымых
мадэлях крос-галіновай лічбавай кааперацыі, неабходнасці працягу сумеснага
абмеркавання для праектавання мадэляў кааперацыі і наступных кроках Камісіі і
зацікаўленых бакоў з краін Саюза для фарміравання прадуктыўнага лічбавага эка-асяроддзя.
«Любая кааперацыя – гэта, перш за
ўсё, камандная гісторыя, дзе эфектыўнасць кожнага ўзрастае ў сінэргетычны эфекце
вырашэння агульных задач», –
падвяла вынікі Карынэ Мінасян.
Даведка
Еўразійская эканамічная камісія
выступіла стратэгічным партнёрам канферэнцыі «Лічбавая індустрыя прамысловай
Расіі» (ЛІПР-2018.), якая прайшла ў Іннаполісе (Расія) 6-8 чэрвеня па прапанове
генеральнага дырэктара карпарацыі «Ростех» Сяргея Чэмезава.
Мерапрыемствы ў рамках ЛІПР-2018,
падрыхтаваныя камандай прадстаўнікоў дэпартаментаў ЕЭК з блока па ўнутраных
рынках, інфарматызацыі і інфармацыйна-камунікацыйных тэхналогіях, блока па
гандлі, блока па прамысловасці і аграпрамысловым комплексе.