Пытанні і адказы

Еўразійскі эканамічны саюз – гэта міжнародная арганізацыя рэгіянальнай эканамічнай інтэграцыі, якая валодае міжнароднай правасуб'ектнасцю і заснаваная Дагаворам аб Еўразійскім эканамічным саюзе, падпісаным кіраўнікамі дзяржаў Беларусі, Казахстана і Расіі ў Астане 29 мая 2014 года.

У ЕАЭС забяспечваецца свабода руху тавараў, паслуг, капіталу і працоўнай сілы, правядзенне скаардынаванай, узгодненай або адзінай палітыкі ў галінах эканомікі, вызначаных Дагаворам і міжнароднымі дагаворамі ў рамках Саюза.

Саюз ажыццяўляе сваю дзейнасць на аснове наступных прынцыпаў:

– павага агульнапрызнаных прынцыпаў міжнароднага права, уключаючы прынцыпы суверэннай роўнасці дзяржаў-членаў і іх тэрытарыяльнай цэласнасці;

– павага асаблівасцяў палітычнага ладу дзяржаў-членаў;

– забеспячэнне ўзаемавыгаднага супрацоўніцтва, раўнапраўя і ўліку нацыянальных інтарэсаў Бакоў;

– захаванне прынцыпаў рынкавай эканомікі і добрасумленнай канкурэнцыі;

– функцыянаванне мытнага саюза без выключэнняў і абмежаванняў пасля заканчэння пераходных перыядаў.

Асноўнымі мэтамі Саюза з'яўляюцца:

– стварэнне умоў для стабільнага развіцця эканомік дзяржаў-членаў у інтарэсах павышэння жыццёвага ўзроўню іх насельніцтва;

– імкненне да фармавання адзінага рынку тавараў, паслуг, капіталу і працоўных рэсурсаў у рамках Саюза;

– усебаковая мадэрнізацыя, кааперацыя і павышэнне канкурэнтаздольнасці нацыянальных эканомік ва ўмовах глабальнай эканомікі.

Ідэю фармавання Еўразійскага саюза дзяржаў упершыню высунуў Прэзідэнт Рэспублікі Казахстан Нурсултан Назарбаеў 29 сакавіка 1994 года падчас выступу ў Маскоўскім дзяржаўным універсітэце імя М.В. Ламаносава. У яе аснове ляжаў распрацаваны казахстанскім лідэрам маштабны праект інтэграцыі новых незалежных дзяржаў на якасна новай, прагматычнай і ўзаемавыгаднай эканамічнай аснове.

Навацыя заключалася ў тым, каб разам з далейшым удасканаленнем Садружнасці Незалежных Дзяржаў, стварыць новую інтэграцыйную структуру, мэтай якой стала б фармаванне ўзгодненай эканамічнай палітыкі і прыняцце сумесных праграм стратэгічнага развіцця. Інтэграцыю ў Еўразійскім саюзе забяспечвалі, згодна з праектам, больш выразная і разгорнутая інстытуцыянальная структура новага інтэграцыйнага аб'яднання і дастатковы аб'ём яго рэгулятыўных паўнамоцтваў у ключавых сектарах эканомікі, а таксама ў палітычнай, абароннай, прававой, экалагічнай, культурнай, адукацыйнай сферах.

Еўразійская ініцыятыва Нурсултана Назарбаева, якая прагучала на самым піку дэзінтэграцыі, была ўспрынятая і падтрымана далёка не адразу – бо задачы ўмацавання нацыянальнай незалежнасці і суверэнітэту, з аднаго боку, і развіцця эканамічнага супрацоўніцтва, з другога, у той момант фактычна супрацьпастаўляліся.

Паступова склалася разуменне таго, што поспех інтэграцыі шмат у чым забяспечваецца прызнаннем прыярытэтнасці нацыянальных інтарэсаў, нацыянальнай незалежнасці і суверэнітэту, а сама інтэграцыя стала ўспрымацца як «падважнік» эканамічнага росту і неабходная ўмова для паўнавартаснай рэалізацыі тых новых магчымасцяў, што сфармаваліся дзякуючы палітычнаму «размежаванню» постсавецкіх дзяржаў.

Органамі Еўразійскага эканамічнага саюза з'яўляюцца:

Вышэйшы Еўразійскі эканамічны савет;

Еўразійскі міжурадавы савет;

Еўразійская эканамічная камісія;

Суд Еўразійскага эканамічнага саюза.

Вышэйшы Еўразійскі эканамічны савет (Вышэйшы савет, ВЕЭС) з'яўляецца вышэйшым органам Саюза, якія складаюцца з кіраўнікоў дзяржаў- членаў Саюза. Вышэйшы савет разглядае прынцыповыя пытанні дзейнасці Саюза, вызначае стратэгію, напрамкі і перспектывы развіцця інтэграцыі і прымае рашэнні, накіраваныя на рэалізацыю мэтаў Саюза.

Рашэнні і распараджэнні Вышэйшага Еўразійскага эканамічнага савета прымаюцца кансэнсусам. Рашэнні Вышэйшага савета падлягаюць выкананню дзяржавамі-членамі ў парадку, якi прадугледжаны iх нацыянальным заканадаўствам.

Пасяджэнні Вышэйшага савета праводзяцца не радзей як 1 разу на год. Для вырашэння неадкладных пытанняў дзейнасці Саюза па ініцыятыве любой з дзяржаў-членаў або Старшыні Вышэйшага савета могуць склікацца пазачарговыя пасяджэнні Вышэйшага савета.

Еўразійскі міжурадавы савет (Міжурадавы савет) з'яўляецца органам Саюза, якія складаюцца з кіраўнікоў урадаў дзяржаў-членаў. Міжурадавы савет забяспечвае рэалізацыю і кантроль выканання Дагавора аб Еўразійскім эканамічным саюзе, міжнародных дагавораў у рамках Саюза і рашэнняў Вышэйшага савета; разглядае па прапанове Савета Камісіі пытанні, па якіх не дасягнуты кансэнсус; дае даручэнні Камісіі, а таксама ажыццяўляе iншыя паўнамоцтвы, прадугледжаныя Дагаворам аб ЕАЭС і міжнароднымі дагаворамі ў рамках Саюза. Рашэнні і распараджэнні Еўразійскага Міжурадавага савета прымаюцца кансэнсусам і падлягаюць выкананню дзяржавамі-членамі ў парадку, якi прадугледжаны iх нацыянальным заканадаўствам.

Пасяджэнні Міжурадавага савета праводзяцца па меры неабходнасці, але не радзей як 2 разы на год. Для вырашэння неадкладных пытанняў дзейнасці Саюза па ініцыятыве любой з дзяржаў-членаў або Старшыні Міжурадавага савета могуць склікацца пазачарговыя пасяджэнні Міжурадавага савета.

Еўразійская эканамічная камісія – пастаянна дзейны рэгулявальны орган Саюза. Камісія складаецца з Савета і Калегіі. Камісія прымае рашэнні, якія маюць нарматыўна-прававы характар ​​і абавязковыя для дзяржаў-членаў, распараджэнні, якія маюць арганізацыйна-распарадчы характар, і рэкамендацыі, якія не маюць абавязковага характару. Рашэнні Камісіі ўваходзяць у права Саюза і падлягаюць непасрэднаму прымяненню на тэрыторыях дзяржаў-членаў.

Рашэнні, распараджэнні і рэкамендацыі Савета Еўразійскай эканамічнай камісіі прымаюцца кансэнсусам. Рашэнні, распараджэнні і рэкамендацыі Калегіі ЕЭК прымаюцца кваліфікаванай большасцю (2/3 галасоў ад агульнай колькасці членаў Калегіі) або кансэнсусам (па вострых пытаннях, пералік якіх вызначае ВЕЭС).

Камісія размяшчаецца ў Маскве.

Суд Еўразійскага эканамічнага саюза – з'яўляецца пастаянна дзейным судовым органам Еўразійскага эканамічнага саюза.

Мэтай дзейнасці Суда з'яўляецца забеспячэнне аднолькавага прымянення дзяржавамі-членамі і органамі Саюза Дагавора аб Еўразійскім эканамічным саюзе, міжнародных дагавораў у рамках Саюза, міжнародных дагавораў Саюза з трэцім бокам і рашэнняў органаў Саюза. Суд разглядае спрэчкі, якія ўзнікаюць па пытаннях рэалізацыі Дагавора аб ЕАЭС, міжнародных дагавораў у рамках Саюза і (або) рашэнняў органаў Саюза па заяве дзяржавы-члена або па заяве гаспадарчага суб'екта. Па выніках разгляду спрэчак па заяве дзяржавы-члена Суд выносіць рашэнне, абавязковае для выканання бакамі спрэчкі. Па выніках разгляду спрэчак па заяве гаспадарчага суб'екта Суд выносіць рашэнне, абавязковае для выканання Камісіяй.

У склад Суда ўваходзяць па два суддзі ад кожнай дзяржавы- члена, якія прызначаюцца на пасады Вышэйшым Еўразійскім эканамічным саветам па прадстаўленні дзяржаў-членаў тэрмінам на дзевяць гадоў. Суд разглядае справы ў складзе Вялікай калегіі Суда, Калегіі Суда і Апеляцыйнай палаты Суда.

Суд ЕАЭС размяшчаецца ў Мінску.

Міжнародныя дагаворы ў рамках Саюза, міжнародныя дагаворы з трэцім бокам і рашэнні органаў Саюза падлягаюць афіцыйнаму апублікаванню на афіцыйным сайце Саюза ў сеціве у парадку, устаноўленым Міжурадавым саветам.

Органы Саюза забяспечваюць папярэдняе апублікаванне праектаў рашэнняў на афіцыйным сайце Саюза ў сеціве, як мінімум, за 30 каляндарных дзён да даты, калі дадзенае рашэнне плануецца да прыняцця. Праекты рашэнняў органаў Саюза, якія прымаюцца ў выключных выпадках і патрабуюць аператыўнага рэагавання, могуць быць апублікаваны ў іншыя тэрміны. Зацікаўленыя асобы могуць прадставіць гэтаму органу свае каментары і прапановы.

Акрамя таго, у мэтах забеспячэння транспарэнтнасці прыняцця рашэнняў Камісіі прадугледжана, што рашэнні камісіі, якія могуць аказаць уплыў на ўмовы вядзення прадпрымальніцкай дзейнасці, прымаюцца з улікам правядзення ацэнкі рэгулявальнага ўздзеяння праектаў такіх рашэнняў.

Фінансаванне дзейнасці органаў Саюза ажыццяўляецца за кошт сродкаў бюджэту Саюза, што фармуецца ў парадку, вызначаным палажэннем аб бюджэце Саюза. Бюджэт Саюза фармуецца ў расійскіх рублях за кошт долевых унёскаў дзяржаў – членаў.

Палажэнне аб бюджэце Еўразійскага эканамічнага саюза, а таксама бюджэт Саюза і справаздача аб яго выкананні зацвярджае Вышэйшы Еўразійскі эканамічны савет. Ён жа вызначае памеры (шкалу) долевых унёскаў дзяржаў-членаў у бюджэт Саюза.

Дагавор аб ЕАЭС – міжнародны дагавор паміж Рэспублікай Беларусь, Рэспублікай Казахстан і Расійскай Федэрацыяй, падпісаны кіраўнікамі дзяржаў у Астане 29 мая 2014 года, якім засноўваецца Еўразійскі эканамічны саюз, у рамках якога забяспечваецца свабода руху тавараў, паслуг, капіталаў і працоўнай сілы, правядзенне скаардынаванай, узгодненай або адзінай палітыкі ў галінах эканомікі, вызначаных дадзеным Дагаворам і міжнароднымі дагаворамі ў рамках Саюза. Дагавор аб ЕАЭС змяшчае палажэнні, якія прадугледжваюць скарачэнне выключэнняў і іншых абмежаванняў, у тым ліку бар'ераў, узаемнага доступу суб'ектаў прадпрымальніцкай дзейнасці на рынак дзяржаў-членаў. У аснове Дагавора аб ЕАЭС ляжыць дагаворна-прававая база Мытнага саюза і Адзінай эканамічнай прасторы, нормы якой былі актуалізаваны і прыведзены ў адпаведнасць з правіламі СГА.

Дагавор аб ЕАЭС складаецца з 4 частак, 28 раздзелаў, 118 артыкулаў, а таксама 33 дадаткаў.

У цэлым дакумент можна падзяліць на дзве часткі.

У першай частцы, інстытуцыйнай, выкладзены стратэгічныя мэты і задачы еўразійскай інтэграцыі, вызначаны прававы статус Саюза як міжнароднай арганізацыі, сфармуляваны асноўныя прынцыпы, мэты, кампетэнцыя і права Саюза, устаноўлена сістэма органаў Саюза, іх кампетэнцыя, парадак фармавання і працы, а таксама выкладзены палажэнні аб бюджэце Саюза.

У другой частцы, функцыянальнай (эканамічнай), рэгламентуюцца механізмы эканамічнага ўзаемадзеяння, а таксама зафіксаваны абавязацельствы па галіновых напрамках інтэграцыі. Сярод іх адзіная гандлёвая палітыка і палітыка ў галіне тэхнічнага рэгулявання, узгодненая макраэканамічная і валютная палітыка, скаардынаваная (узгодненая) палітыка ў галіне транспарту і энэргетыкі, узгодненая (скаардынаваная) аграпрамысловы палітыка, супрацоўніцтва ў галіне прамысловасці і ў сферы працоўнай міграцыі, узгодненая палітыка ў сферы абароны правоў спажыўцоў.

Еўразійскі эканамічны саюз адкрыты для ўступлення любой дзяржавы, якая падзяляе яго мэты і прынцыпы, на ўмовах, узгодненых дзяржавамі-членамі.

Для атрымання статусу дзяржавы-кандыдата на ўступленне ў Саюз зацікаўленая дзяржава накіроўвае адпаведны зварот на імя Старшыні Вышэйшага Еўразійскага эканамічнага савета.

Рашэнне аб прадастаўленні дзяржаве статусу дзяржавы-кандыдата на ўступленне ў Саюз прымаецца Вышэйшым Еўразійскім эканамічным саветам кансэнсусам.

Еўразійская эканамічная камісія (Камісія) – гэта пастаянна дзейны рэгулявальны орган Саюза. Камісія складаецца з Савета і Калегіі.

Асноўнымі задачамі Камісіі з'яўляюцца забеспячэнне ўмоў функцыянавання і развіцця Саюза, а таксама выпрацоўка прапаноў у сферы эканамічнай інтэграцыі.

Камісія ажыццяўляе сваю дзейнасць на аснове прынцыпаў:

– забеспячэння ўзаемнай выгады, раўнапраўя і ўліку нацыянальных інтарэсаў дзяржаў-членаў;

– эканамічнай абгрунтаванасці рашэнняў, якія прымаюцца;

– адкрытасці, галоснасці і аб'ектыўнасці.

Паўнамоцтвы Камісіі прадугледжаны Дагаворам аб ЕАЭС і іншымі міжнароднымі дагаворамі ў рамках Саюза і распаўсюджваюцца на наступныя сферы:

1) мытна-тарыфнае і нетарыфнага рэгуляванне;

2) мытнае рэгуляванне;

3) тэхнічнае рэгуляванне;

4) санітарныя, ветэрынарна-санітарныя і каранцінныя фітасанітарныя меры;

5) залічэнне і размеркаванне ўвазных мытных пошлін;

6) устанаўленне гандлёвых рэжымаў у дачыненні да трэціх бакоў;

7) статыстыка знешняга і ўзаемнага гандлю;

8) макраэканамічная палітыка;

9) канкурэнтная палітыка;

10) прамысловыя і сельскагаспадарчыя субсідыі;

11) энэргетычная палітыка;

12) натуральныя манаполіі;

13) дзяржаўныя і (або) муніцыпальныя закупкі;

14) узаемны гандаль паслугамі і інвестыцыі;

15) транспарт і перавозкі;

16) валютная палітыка;

17) інтэлектуальная ўласнасць;

18) працоўная міграцыя;

19) фінансавыя рынкі (банкаўская сфера, сфера страхавання, валютны рынак, рынак каштоўных папер);

20) іншыя сферы, вызначаныя Дагаворам і міжнароднымі дагаворамі ў рамках Саюза.

Пазнакі прадастаўляюцца вытворцам не задарма. Кошт укаранення RFID-пазнакі складае ад 15 да 22 рублёў. Гэта менш, чым кошт квітка на праезд у аўтобусе. Істотна на канчатковы кошт тавару ўкараненне пазнак не паўплывае. Але абароніць ад кантрабанднай прадукцыі і «шэрых вытворцаў», якія пастаўляюць няякасны тавар.

Згодна з Дагаворам аб ЕАЭС работы па ацэнцы адпаведнасці ўстаноўленым тэхрэгламентамі Саюза патрабаванням ажыццяўляюць органы па сертыфікацыі, выпрабавальныя лабараторыі, уключаныя ў Адзіны рэестр органаў па ацэнцы адпаведнасці ЕАЭС.

Адказы на пытанні па тэхнічным рэгуляванні ў ЕАЭС тут:

https://portal.eaeunion.org/sites/odata/_layouts/15/Portal.EEC.Registry.UI/RegistryPstrQA.aspx

Новая норма распаўсюджваецца толькі на аўто, якія зноў увозяцца ў ЕАЭС або вырабляюцца ў ім. Патрыманыя іншамаркі, якія «бегалі» па дарогах Саюза да 1 студзеня 2017 года без «трывожнай кнопкі», будуць эксплуатавацца без зменаў. У прыярытэце – здароўе і бяспека грамадзян Саюза. Аналагічнае патрабаванне ўводзіцца і ў ЕС з красавіка 2018 года. Многія сусветныя брэнды ўжо ўсталявалі на сваіх аўто абсталяванне для выкліку экстраных службаў.

Страхавыя ўнёскі на абавязковае медыцынскае страхаванне ў Федэральны фонд абавязковага медыцынскага страхавання Расіі выплачваюцца працадаўцамі.

З дакументамі вы можаце азнаёміцца на Праўным партале Еўразійскага эканамічнага саюза http://docs.eaeunion.org

ЕАЭС. На жаль, існуе блытаніна, але абрэвіятура ЕАЭС прынята ва ўсіх афіцыйных міжнародных дакументах.